Ο πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται από την υπερέκκριση της παραθορμόνης (PTH), με αποτέλεσμα την αυξημένη τιμή του ασβεστίου στο αίμα (υπερασβεστιαιμία). Η υπερασβεστιαιμία συμβαίνει λόγω του ότι η παραθορμόνη κινητοποιεί ασβέστιο από τα οστά προς το αίμα, αλλά και από την αυξημένη δράση της παραθορμόνης στα νεφρά, επαναρροφώντας το ασβέστιο.
Η αιτία της γέννησης αυτής της εικόνας οφείλεται:

  • σε ποσοστό 80%-85%  στην ύπαρξη μονήρους αδενώματος σε έναν παραθυρεοειδή αδένα, το οποίο υπερεκκρίνει την ορμόνη PTH.
  • Σε ποσοστό 12% σε ύπαρξη υπερπλασίας και των τεσσάρων παραθυρεοειδικών αδένων.
  • Σε ποσοστό 1% σε καρκίνωμα παραθυρεοειδούς.

Συμπτώματα υπερπαραθυρεοειδισμού

Νεφρολιθίαση

στο 8-10% των ασθενών η νεφρολιθίαση οφείλεται σε πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό

Οστεοπόρωση

καθίσταται κυρίαρχη αιτία της δευτεροπαθούς οστεοπόρωσης και πρέπει να διερευνάται πάντα

 Πεπτικό έλκος, ανορεξία, ναυτία, έμετος, κοιλιακό άλγος, παγκρεατίτις, δυσκοιλιότητα

 Εναπόθεση αλάτων ασβεστίου στις στεφανιαίες αρτηρίες και στο μυοκάρδιο

Διαταραχές της προσωπικότητας, κόπωση, αδυναμία, κατάθλιψη, άγχος, ευερεθιστότητα 

 Αρτηριακή υπέρταση

* ο βαθμός της σοβαρότητας των συμπτωμάτων κυμαίνεται και εξαρτάται από την τιμή του ασβεστίου στο αίμα, ενώ σε πολύ μεγάλες τιμές ασβεστίου η κατάληξη είναι το κώμα.