Στην βάση του εγκεφαλικού κρανίου, κρέμεται από την βάση των εγκεφαλικών ημισφαιρίων ο αδένας της υπόφυσης (pituitary gland). Ο αδένας αυτός ευρίσκεται μέσα σε μια οστέϊνη κοιλότητα του οστέϊνου δαπέδου του εγκεφαλικού κρανίου, η οποία ονομάζεται «τουρκικό εφίππιο». Οι διαστάσεις της υπόφυσης είναι 1,2-1,5 εκατοστά στην εγκάρσια διάμετρό της, περίπου 1 εκατοστό στην προσθιοπίσθια και 0,5 εκατοστά το πάχος της. Ζυγίζει 0,5-0,6 γραμμάρια. Άνωθεν του αδένα της υπόφυσης, η περιοχή η οποία βρίσκεται στον ενδιάμεσο χώρο των εγκεφαλικών ημισφαιρίων, ονομάζεται υποθάλαμος. Η υπόφυση συνδέεται με τον υποθάλαμο μέσω του μίσχου της («κοτσάνι») και κρέμεται εντός της κοιλότητας του τουρκικού εφιππίου, κάτω από τα εγκεφαλικά ημισφαίρια (συγκεκριμένα τον υποθάλαμο) μαζί με τον μίσχο της, σαν σύκο.
Υπάρχουν έξι ορμόνες οι οποίες παράγονται από τον πρόσθιο λοβό της υπόφυσης και χρησιμοποιούνται στην διαγνωστική και θεραπευτική πράξη. Ξεχωρίζουν τρείς κατηγορίες:
- η οικογένεια των σωματομαμμότροπων ορμονών στην οποία συμπεριλαμβάνεται η αυξητική ορμόνη (GH, growth hormone), και η προλακτίνη (PRL).
- η οικογένεια της φλοιοεπινεφριδιακής ορμόνης με αντιπροσωπευτικότερη την ACTH ορμόνη, καθώς και των συναφών όπως η μελανοδιεγερτική ορμόνη (MSH), LPH, β-ενδορφίνη κ.α.
- η οικογένεια των γλυκοπρωτεϊνών, θυρεοειδοτρόπος ορμόνη (TSH, thyroid stimulator hormone), ωοθηλακιοτρόπος ορμόνη (FSH, follicular stimulator hormone), ωχρινοτρόπος ορμόνη (LH, luteinizing hormone).